Πανίδα - χλωρίδα ελληνικών λιμνών

ΠΑΝΙΔΑ

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Η γνώση μας για τα ζώα της Ελλάδας ξεκινά πολύ παλιά, ουσιαστικά από τον Αριστοτέλη που πριν από 2.300 χρόνια έγραψε το Περί ζώων ιστορίαι, όπου περιέγραψε με ιδιαίτερη λεπτομέρεια περίπου 600 είδη. Σύμφωνα με πρόσφατες απογραφές (Fauna Europaea 2004), στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 23.130 είδη ζώων της ξηράς και των γλυκών νερών ( Λεγάκις 2004). Σ? αυτά μπορούμε να προσθέσουμε και άλλα 3.500 είδη της θάλασσας. Αν προσθέσουμε έναν αριθμό ειδών που έχει καταγραφεί αλλά δεν περιλαμβάνεται στους σημερινούς καταλόγους, φθάνουμε σε ένα σύνολο περίπου 30.000 ειδών.

Η πανίδα της Ελλάδας δεν είναι καλά μελετημένη. Καλύτερα γνωστά είναι τα Σπονδυλόζωα, ενώ τα μεγαλύτερα κενά υπάρχουν στα Ασπόνδυλα. Πιστεύεται ότι αν μελετηθεί η ελληνική πανίδα πλήρως, θα πρέπει να περιλαμβάνει περίπου 50.000 είδη! (Λεγάκις, 2007). Από αυτά:

? 555 είναι ψάρια (447 θαλάσσια και 108 είδη γλυκού νερού)
? 22 είναι αμφίβια
? 61 είναι ερπετά
? 436 είναι πουλιά
? 111 είναι θηλαστικά (98 χερσαία και 13 θαλάσσια)
? 24.747 περίπου είναι ασπόνδυλα

Η πανίδα της Ελλάδας έχει περισσότερες συγγένειες με την πανίδα της ανατολικής Μεσογείου, μιας περιοχής που επηρεάζεται από την Ευρώπη, την κεντρική Ασία, την Ανατολία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Μια άλλη ιδιαιτερότητα της ελληνικής πανίδας είναι το υψηλό ποσοστό ενδημισμού. Από τα δεδομένα του προγράμματος Fauna Europaea προκύπτει ότι μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 3.956 ενδημικά είδη της ξηράς και των γλυκών νερών, ένα ποσοστό 17,1%. Υπάρχουν ορισμένες ομάδες όπως τα χερσαία Ισόποδα και τα Ορθόπτερα, με ενδημισμό υψηλότερο από 30% (64% και 32% αντίστοιχα). Οι κυριότεροι λόγοι για την ύπαρξη αυτών των υψηλών ποσοστών είναι η μακροχρόνια απομόνωση των ελληνικών νησιών και η ύπαρξη καταφυγίων κατά τη διάρκεια των παγετώνων στις ορεινές περιοχές.

Ευτροφισμός

Ο ευτροφισμός είναι περιβαλλοντικό πρόβλημα που παρουσιάζεται σε λίμνες ή κλειστούς αβαθείς κόλπους κάτω από ορισμένες συνθήκες. Στην ουσία δημιουργείται υπέρμετρη αύξηση της συγκέντρωσης θρεπτικών στοιχείων, που προκαλείται από τον εμπλουτισμό των υδάτων με απορροές θρεπτικών στοιχείων (νιτρικά και φωσφορικά ιόντα από λιπάσματα και απορρυπαντικά). Τα βακτήρια και οι άλγες( algae) αυξάνονται σε αριθμό τόσο, που σχηματίζουν επικάλυμμα στις υδάτινες επιφάνειες, προκαλώντας σκίαση στο νερό κάτω από την επιφάνεια. Χωρίς φως, οι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί στον πυθμένα θανατώνονται, προσφέροντας ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα τροφής σε άλλα βακτήρια, που συνεχίζουν να αναπτύσσονται. Καθώς ο αριθμός των βακτηρίων αυξάνεται, η κατανάλωση του διαλυμένου στο νερό οξυγόνου αυξάνεται δραματικά, ενώ η παραγωγή ελαττώνεται, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει οξυγόνο για τους μη φωτοσυνθετικούς οργανισμούς, όπως, π.χ. τα ψάρια. Τα ψάρια είναι οι πρώτοι οργανισμοί που πεθαίνουν ενώ ακολουθούν και τα βακτήρια δημιουργώντας ένα νεκρό οικοσύστημα. Αποτέλεσμα του ευτροφισμού είναι η πτώση της ποιότητας του νερού, η μεταβολή της χλωρίδας και πανίδας των νερών, η μείωση της αισθητικής αξίας του περιβάλλοντος καθώς και οι περιορισμένες δυνατότητες για αναψυχή.

 

Τι είναι η Σύμβαση Ramsar;

Η μεγάλη οικολογική σημασία των υγροτόπων αναγνωρίστηκε παγκόσμια με την υπογραφή της "Σύμβασης για τους Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας ως Ενδιαιτήματος για τα Υδρόβια Πουλιά" στις 2.2.1971 στην πόλη RAMSAR της Περσίας. Η Σύμβαση Ramsar υπογράφηκε και από την Ελλάδα και κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 19.11.1974. Σκοπός της συμφωνίας είναι η προστασία των υγροτόπων με διεθνές ενδιαφέρον για τα υδρόβια πουλιά. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, κάθε συμβαλλόμενο μέρος υποδεικνύει έναν κατάλογο υγροτόπων που πληρούν ορισμένα κριτήρια. Η Ελλάδα έχει υποδείξει έντεκα (11) περιοχές οι οποίες περιλήφθηκαν στον κατάλογο των προστατευόμενων περιοχών της Σύμβασης Ramsar.

Υδροβιότοπος είναι μια περιοχή όπου το νερό αποτελεί τον κύριο παράγοντα ελέγχου του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και της πανίδας και χλωρίδας που συνδέεται με αυτή την περιοχή.

Υδροβιότοποι, κατά το άρθρο 1(1) της σύμβασης Ραμσάρ, " είναι εκτάσεις καλυπτόμενες φυσικά ή τεχνητά, μόνιμα ή εποχιακά από στάσιμα ή ρέοντα γλυκά, υφάλμυρα ή αλμυρά νερά, συμπεριλαμβανομένων και των εκτάσεων που καλύπτονται από θαλάσσιο νερό, του οποίου το βάθος δεν υπερβαίνει τα 6 μέτρα κατά την άμπωτη".

Από τη σύμβαση Ramsar προστατεύονται οι παρακάτω 11 υγρότοποι στη χώρα μας:

? Το δέλτα των ποταμών Λούρου και Άραχθου.

? Το δέλτα του ποταμού Έβρου.

? Το συγκρότημα των λιμνών της Θράκης: Βιστωνίδα-Πόρτο Λάγος- Ξηρολίμνη- Μαυρολίμνη-Αλυκή-Πτελέα- Ισμαρίδα.

? Η τεχνητή λίμνη Κερκίνη

? Οι λίμνες Βόλβη και Λαγκαδά.

? Η λίμνη Μικρή Πρέσπα.

? Το δέλτα των ποταμών Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα.

? Το δέλτα του ποταμού Νέστου.

? Η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου.

? Η λιμνοθάλασσα Κοτύχι στην Πελοπόννησο. Εκτός από αυτούς υπάρχουν και τουλάχιστον 20 άλλοι υγρότοποι εξαιρετικής σημασίας στη χώρα μας όπως το δέλτα του Αχελώου και η λίμνη Βεγορίτιδα.

Η λίμνη της Καστοριάς

Η λίμνη της Καστοριάς ή λίμνη Ορεστιάδα βρίσκεται ανάμεσα στα όρη Βέρνο, Άσκιο, Κορησός και Βίγλα σε υψόμετρο 630 περίπου μέτρων. Το σχήμα της είναι νεφροειδές και η σημερινή της έκταση είναι 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα περίπου με μέγιστο βάθος γύρω στα 9 μέτρα ενώ πιστεύεται ότι η αρχική της έκταση ανερχόταν σε 164 τετραγωνικά χιλιόμετρα με μέγιστο βάθος γύρω στα 50 μέτρα. Η θερμοκρασία της λίμνης της Καστοριάς το χειμώνα φθάνει τους 5?C περίπου και αυξάνεται σταδιακά μέχρι το καλοκαίρι που φθάνει στη μέγιστη τιμή της 25?C περίπου. Κατά την θερινή περίοδο, ( Ιούλιο και Ιούνιο ) , εμφανίζεται θερμική στρωμάτωση με διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ επιφάνειας και πυθμένα της τάξεως των 2?C.

Η λίμνη τροφοδοτείται από πολλές υπολίμνιες πηγές, κυρίως όμως από τα νερά της βροχής που είτε πέφτουν κατευθείαν στην επιφάνεια της, είτε καταλήγουν σ? αυτήν με την επιφανειακή απορροή μέσω των χειμάρρων που βρίσκονται κυρίως στο βόρειο και ανατολικό τμήμα της.

Στη λίμνη της Καστοριάς , η οποία έχει χαρακτηρισθεί ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους από το Υπουργείο Πολιτισμού και προτάθηκε για ένταξη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο "Φύση 2000" απαντάται και μια πλούσια, σε αριθμό ειδών και πληθυσμούς πανίδα. Κυπρίνοι, γουλιανοί, πέρκες, τούρνες και πλατίκες είναι μερικά από τα είδη ψαριών που ζουν στη λίμνη αποτελώντας ένα σημαντικό πόρο για την οικονομία της περιοχής . Στις όχθες της λίμνης, εκεί τουλάχιστον όπου η ανθρώπινη παρουσία είναι περιορισμένη, αναπαράγονται πολλά είδη αμφιβίων και ερπετών.

Επίσης , έχουν παρατηρηθεί περισσότερα από 200 είδη πουλιών, από τα οποία 90 τουλάχιστον αναπαράγονται στη λίμνη και το παραλίμνιο δάσος.

Στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης, έχει αναφερθεί η παρουσία 49 ειδών θηλαστικών.

Η λίμνη της Καστοριάς, αν και βρίσκεται πολύ κοντά σε αστικό περιβάλλον σε σύγκριση με άλλες λίμνες της χώρας μας, εξακολουθεί να παραμένει αξιόλογος χώρος φωλιάσματος για πολλά υδρόβια και παρυδάτια πουλιά. Είναι ο μόνος υγρότοπος στην Ελλάδα όπου φωλιάζουν κάθε χρόνο αρκετές δεκάδες ζευγάρια κύκνων.

Είναι ένας από τους λίγους Ελληνικούς υγρότοπους όπου φωλιάζουν ταυτόχρονα Κορμοράνοι, Λαγγόνες, Νυχτοκόρακες, Σταχτοτσικνιάδες και Μικροτσικνιάδες.

Επίσης φωλιάζει ένας αξιόλογος πληθυσμός από σκουφοβουτηχτάρια ενώ τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί φωλεοποίηση Βαλτόπαπιας ( Aythya nyroca) παγκόσμια απειλούμενο είδος και υπάρχουν έντονες πιθανότητες απόπειρας φωλεοποίησης των Αργυροπελεκάνων ( Pelecanus crispus) στο εγγύς μέλλον.

Η λίμνη της Καστοριάς

Η λίμνη της Καστοριάς χαρακτηρίζεται ως μια από τις παραγωγικότερες λίμνες της Ελλάδας. Δεν μπορεί να συλλογιστεί κανείς τη λίμνη χωρίς τους ψαράδες της, επαγγελματίες κι ερασιτέχνες είτε από την Καστοριά είτε από τα παραλίμνια χωριά που μεράκι τους είναι η ψαρική και ψαρεύοντας ξεχνιούνται με τις ώρες. Για το ψάρεμα χρησιμοποιούν ένα σωρό εργαλεία: δίχτυα, πεζόβουλους, σουργκιά, πρόβλιακες, νταούλια αλλά και ειδικά δίχτυα για τα πελαγίσια. Χόρταινε ψάρια έναν καιρό ο κόσμος στην Καστοριά και οι ψαράδες καλοπερνούσαν.Το επιβεβαιώνει και η παροιμία των παλιών 'Στην Καστοριά γιά ψαράς γιά γουναράς' Παλιότερα αφθονούσαν στη λίμνη πολλές ποικιλίες ψαριών: γριβάδια, γουλιανοί, πλατίκες, τσιρόνια, χρυσικοί, κέφαλοι, χέλια και μετά το 1930 γλήνια, πρικιά, και τούρνες.

Ψάρεμα στη λίμνη

Πανίδα της λίμνης Καστοριάς

Είναι ψάρι αρκετά ανθεκτικό και ζει συνήθως σε λασπώδη πυθμένα. Πρόκειται για αργοκίνητο ψάρι του βυθού που μετακινείται κυρίως τη νύχτα. Είναι φυτοφάγο είδος και τρέφεται με σπόρους φυτών αλλά και με νύμφες εντόμων. Γεννάει συνήθως στα τέλη της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 17ο C σε ρηχά και καθαρά νερά της λίμνης, ανάμεσα σε υδρόβια φυτά. Σε ηλικία 3 -4 χρόνων το μήκος του φτάνει τα 20-40 εκατοστά και το βάρος του τα 3kgr - 4kgr.

Γριβάδι

Παλαιότερα η Καστοριά ήταν φημισμένη για τα γριβάδια της. Δυστυχώς η παραγωγή του σήμερα περιορίζεται συνεχώς, ίσως λόγω ανταγωνισμού με άλλα είδη ψαριών ιδιαίτερα με την "πεταλούδα". Το μικρό (νεαρό) γριβάδι λέγεται τσουκάνι στην Καστοριά.

Από τα κοινά και πολυάριθμα ψάρια της λίμνης της Καστοριάς. Πρόκειται για σχετικά αργοκίνητο ψάρι. Συνήθως ζει κατά κοπάδια, μετακινούμενο κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε θέσεις όπου προστατεύεται καλύτερα.

Είναι κυρίως φυτοφάγο είδος, αλλά στο διαιτολόγιό του περιλαμβάνονται και προνύμφες εντόμων και μαλακόστρακα. Το μέγεθός του δεν ξεπερνά τα 15-20 εκατοστά και το βάρος του τα 1 kgr -3 kgr . Αναπαράγεται από τις αρχές της άνοιξης , όταν η θερμοκρασία του νερού έχει υπερβεί τους 10οC. Εναποθέτει τα αυγά του κυρίως στα αβαθή νερά σε περιοχές που διαθέτουν αμμώδη ή πετρώδη πυθμένα ή ακόμη και πυκνή υδρόβια βλάστηση, καθώς και σε βαθύτερα νερά πάνω σε πέτρες.

Τσιρόνι

Γλήνι ( Tinca tinca), οικογένεια Cyprinidae

Έχει πρασινωπό χρώμα, μικρά λέπια , με μήκος που συνήθως δεν ξεπερνά τα 40 εκατοστά, και βάρος τα 2 kgr. Είναι αρκετά ανθεκτικό είδος , και αντέχει σε πολύ χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης διαλυμένου οξυγόνου. Ζει σε λασπώδη ή πυκνόφυτο πυθμένα, είναι φυτοφάγο είδος, αλλά τρέφεται και με μικρά ασπόνδυλα και οργανικά υπολείμματα που βρίσκει ανασκαλεύοντας το βυθό. Γεννάει τα αυγά μετά το τέλος της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 180 C.Εναποθέτει τα αυγά του σε ρηχά νερά της λίμνης και σε περιοχές που διαθέτουν πλούσια υδρόβια βλάστηση.

Κέφαλος ( Leuciscus cephalus), οικογένεια Mugilidae

Είναι ψάρι που απαντάται και στις ακτές θαλασσών, αλλά και σε ποτάμια. Έχει μεγάλα λέπια σχετικά παχύ σώμα και διχαλωτή ουρά. Το διαιτολόγιό του είναι μικτό.

Στο στάδιο του γόνου αποτελείται από ζωοπλαγκτόν και φύκη, ενώ στα επόμενα στάδια τρέφεται με προνύμφες εντόμων, σκουλήκια, υδρόβια βλάστηση, αλλά και μικρά ψάρια για τα μεγαλύτερα άτομα.Ο κέφαλος έχει γκριζοπράσινο χρωματισμό στη ραχιαία περιοχή, ασημένιο στις πλευρές και άσπρο στην κοιλιακή περιοχή. Το βάρος του στη λίμνη της Kαστοριάς δεν ξεπερνά το ένα κιλό. Αναπαράγεται από τα μέσα μέχρι και το τέλος της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 12ο C. Εναποθέτει τα αυγά του στα ρηχά νερά της λίμνης, τα οποία και προσκολλώνται πάνω σε πέτρες και σε φυτά.

Πεταλούδα ( Carassius auratus gibelio), οικογένεια Cyprinidae

Είναι ψάρι πολύ ανθεκτικό και αντέχει και σε πολύ χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης διαλυμένου οξυγόνου. Ζει και σε στάσιμα νερά αλλά και σε νερά με μεγάλη ροή κυρίως σε περιοχές με πυκνή υδρόβια βλάστηση και λασπώδη πυθμένα.

. Εμφανίζεται στη λίμνη της Καστοριάς από το 1985 και μετά. Πιθανότατα εισήχθη από τη λίμνη Κερκίνη, κατά τις μαρτυρίες των ψαράδων της λίμνης, χωρίς να μελετηθεί λεπτομερώς η ιχθυοπαραγωγική ισορροπία της. Σήμερα είναι το ψάρι με τη μεγαλύτερη παραγωγή στη λίμνη, με μικρή όμως εμπορική αξία εξαιτίας των πολλών αγκαθιών που έχει και της όχι και τόσο εύγευστης σάρκας του. Πιθανώς η ταχεία εξάπλωσή του να οφείλεται στον ιδιόμορφο τρόπο αναπαραγωγής του.

Πεταλούδα

Ο πληθυσμός του αποτελείται μόνο από θηλυκά άτομα, που κατά την αναπαραγωγική περίοδο (τέλη του χειμώνα μέχρι και τα τέλη της άνοιξης) τα αυγά τους επιβρέχονται από κυπρινοειδή ( γριβάδι, πλατίκα) χωρίς όμως να λαμβάνει χώρα πραγματική γονιμοποίηση ( γυνογένεση). Το διαιτολόγιό του είναι μικτό, είναι δηλαδή παμφάγο ψάρι, το οποίο τρέφεται κυρίως με πλαγκτόν, τόσο με φυτοπλαγκτόν όσο και με ζωοπλαγκτόν.
Ο διαχωρισμός τους από το γριβάδι είναι εύκολος λόγω της έλλειψης μυστάκων και των μεγάλων λεπιών.

Γουλιανός ( Silurus glanis), οικογένεια Siluridae

Το πλέον μεγαλόσωμο ψάρι του γλυκού νερού της Ευρώπης αλλά και της λίμνης μας. Είναι επίμηκες, χωρίς λέπια, με πρασινωπή ή μαύρη ράχη και ανοιχτόχρωμη κοιλιά.

Είναι σχετικά ανθεκτικό είδος και προτιμά περιοχές με λασπώδη πυθμένα. Την ημέρα παραμένει μέσα στη λάσπη ή κάτω από πέτρες, ενώ τη νύχτα κινείται προς αβαθή σημεία αναζητώντας την τροφή του. Έχει πεπλατυσμένο κεφάλι με τρία ζεύγη μουστάκια από τα οποία αυτά στο επάνω χείλος είναι πολύ μακριά. Είναι αδηφάγος, αρπακτικός, ικανός σε περιορισμένο χώρο να εξαφανίσει ολόκληρους ιχθυοπληθυσμούς.

Γουλιανός

Στο στάδιο του γόνου τρέφεται από ζωοπλαγκτόν, ενώ στα άλλα στάδια και μάλιστα από πολύ νωρίς τρέφεται με ψάρια, βατράχια και πολλές φορές ακόμη και με μικρά υδρόβια πουλιά και τρωκτικά. Λόγω της εύγευστης σάρκας του αποτελεί ψάρι σημαντικής εμπορικής αξίας. Στη λίμνη της Καστοριάς έχουν ψαρευτεί γουλιανοί πάνω από 100 κιλά. Γεννάει τα αυγά του μετά το τέλος της άνοιξης, όταν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 18οC, στα ρηχά νερά της λίμνης και σε περιοχές με πλούσια υδρόβια βλάστηση.

Τούρνα ( Esox lucius), οικογένεια Esocidae

Η τούρνα είναι από τα πιο φημισμένα αρπακτικά ψάρια των ευρωπαϊκών χωρών. Έχει μεγάλο στόμα και ισχυρά δόντια, χαρακτηριστικά των σαρκοφάγων ψαριών. Είναι μακρόστενο ψάρι με μήκος 30-50 εκατοστά συνήθως και βάρος που μπορεί να φθάσει και τα 10 κιλά. Τη συναντούμε σε όλα τα είδη των λιμνών εκτός από αυτές πουέχουν όξινα ή πολύ φτωχά νερά σε οξυγόνο.

Τούρνα

Είναι ψάρι πολύ κινητικό, μπορεί μέσα σε λίγα λεπτά να διανύσει μεγάλες αποστάσεις ψάχνοντας για την τροφή του. Τρέφεται με διάφορα ασπόνδυλα και προνύμφες εντόμων, όταν είναι σε νεαρή ηλικία και με ψάρια, μικρά υδρόβια θηλαστικά, αμφίβια ακόμη και υδρόβια πτηνά σε ώριμη ηλικία. Η γέννηση των αυγών γίνεται από πολύ νωρίς, δηλαδή από τα μέσα σχεδόν του χειμώνα μέχρι και τα τέλη της άνοιξης, σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες νερού από μόλις 2οC μέχρι και πάνω από τους 12ο C.

Περκί ή Πρικί ( Perca fluviatilis), οικογένεια Esocidae

Το πρικί εισάγεται στη λίμνη της Καστοριάς το 1936 λόγω της εύγεστης σάρκας του αλλά και της διαιτητικής του σπουδαιότητας για τον άνθρωπο. Το σώμα του καλύπτεται από 5-9 κάθετες λωρίδες σκούρου χρώματος, στη ραχιαία περιοχή είναι γκριζοπράσινο, ενώ στις πλευρές ασημένιο και άσπρο στην κοιλιακή περιοχή. Χαρακτηριστικό του επίσης είναι το διπλό ραχιαίο πτερύγιο. Το μέσο μήκος του δεν ξεπερνά τα 25 εκατοστά και το βάρος του το1kgr.

Στη λίμνη και την ευρύτερη περιοχή της έχουν παρατηρηθεί 9 είδη αμφιβίων από τα οποία 5 αναφέρονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.

Τα σημαντικότερα είναι:

Σαλαμάνδρα ( Salamandra < salamandra), Στεφανοτρίτωνας ( Triturus cristatus), Πρασινόφρυνος ( Bufo viridis), Δεντροβατραχάκι ( Hyla arborea), Δαλματοβάτραχος ( Rana dalmatina), Ελληνοβάτραχος ( Rana graeca) και βεβαίως ο σε ιδιαίτερα μεγάλους αριθμούς Πρασινοβάτραχος( Rana ridibunda).

Θηλαστικά

Στη λίμνη και την ευρύτερη περιοχή της απαντώνται 49 είδη θηλαστικών από τα οποία 23 αναφέρονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ .
Τα σημαντικότερα είναι : Βίδρα ( Lutra lutra) , Λύκος ( Canis lupus), Καστανή Αρκούδα ( Ursus arctos), Αλεπού ( Vulpes vulpes), Αγριόγατος ( Felis sylvestris), Νυφίτσα ( Mustela nivalis), Κουνάβι ( Martes foina), καθώς και αρκετά είδη νυχτερίδων και εντομοφάγων θηλαστικών.

 

Έχουν παρατηρηθεί περισσότερα από 200 είδη πουλιών στη λίμνη της Καστοριάς, από τα οποία 90 τουλάχιστον αναπαράγονται στη λίμνη και στο παραλίμνιο δάσος. Από το σύνολο των ειδών που έχουν παρατηρηθεί στη λίμνη 45 είδη είναι προστατευόμενα με βάση την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ, ενώ 33 είδη κατατάσσονται στις κατηγορίες του Κόκκινου Βιβλίου των Σπονδυλόζωων της Ελλάδας.

Νεαροί κύκνοι

Τα δύο σημαντικότερα είδη που απαντώνται στη λίμνη είναι ο Αργυροπελεκάνος ( Pelecanus crispus) και η Λαγγόνα (Phalacrocorax pygmaeus), είδη που είναι από τα σπανιότερα και τα περισσότερο απειλούμενα στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια.
Άλλα σημαντικά στοιχεία είναι :

- Στη λίμνη υπάρχει μεγάλος αριθμός βουβόκυκνων ( Cycnus olor) που διαμένει μόνιμα και αναπαράγεται καθιστώντας την ως το σημαντικότερο τόπο αναπαραγωγής του βουβόκυκνου στην Ελλάδα.

Γκισάρια

- Οι αγριόπαπιες που διαχειμάζουν ξεπερνούν συνήθως τα 1000 άτομα και ανήκουν σε περισσότερα από 10 είδη με πολυαριθμότερο το Γκισάρι ( Aythya ferina). Σ' αυτά περιλαμβάνεται και ο χηνοπρίστης (Mergus merganser), για τον οποίο η λίμνη της Καστοριάς αποτελεί ένα από τα νοτιότερα πεδία κατανομής του. Επίσης σημαντικός είναι ο αριθμός άλλων ειδών όπως η πρασινοκέφαλη ( anas platyrhynchus), το κιρκίρι ( anas craeca) και η μαυροκέφαλη ( aythya fuligula).

- Είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη της Ελλάδας που διαχειμάζουν οι νυχτοκόρακες ( Nycticorax nycticorax).
- Είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό το πλήθος των σκουφοβητηχταριών, των κορμοράνων ( Phalacrocorax carbo) και των Λαγγόνων που διαχειμάζουν στη λίμνη.

- Κατά τη μετανάστευση εκατοντάδες παρυδάτια πουλιά, όπως καλαμοκανάδες (Himantopus himantopus) μαχητές ( Philomachus pugnax), τρύγγες(Tringa sp), σκαλίδρες ( Calidris sp.), χαλκόκοτες ( Plegadis falcinellus), λευκοτσικνιάδες ( Egretta garzetta) κ.α. χρησιμοποιούν τα υγρολίβαδα στις όχθες της λίμνης για τροφοληψία

- Η παρουσία των αργυροπελεκάνων αν και παρατηρείται σε όλη τη διάρκεια του έτους εντείνεται κατά την άνοιξη με μεγάλους αριθμούς, αφού αυτό το παγκόσμια απειλούμενο με εξαφάνιση είδος, αν και φωλιάζει στη γειτονική Μικρή Πρέσπα, έρχεται στη λίμνη της Καστοριάς για να βρει τροφή.

- Είναι μία από τις λίγες λίμνες στην Ελλάδα όπου φωλιάζουν ποταμογλάρονα ( Sterna hirundo).
- Φωλιάζουν ταυτόχρονα τέσσερα είδη ερωδιών ( τσικνιάδων), Νανοτσικνιάδες ( Ixobrychus minutus), Νυχτοκόρακες ( Nycticorax nycticorax), Κρυπτοτσικνιάδες ( ardeola ralloides), Σταχτοτσικνιάδες ( Ardea cinerea).

Κατάλογος πουλιών

Αργυροπελεκάνος ( Pelecanus crispus)	Γκισάρι ( Aythya ferina)
Kορμοράνος ( Phalacrocorax carbo)	Πρασινοκέφαλη ( Anas platyrhynchus)
Λαγγόνα ( Phalacrocorax pygmaeus)	Κιρκίρι ( Anas craeca)
Βουβόκυκνος ( Cycnus olor)	Μαυροκέφαλη ( Aythya fuligula)
Σταχτοτσικνιάς ( Ardea cinerea)	Βουκεφάλα (Bucephala clangula)
Κρυπτοτσικνιάς ( Ardeola ralloides)	Νερόκοτα (Gallinula chloropus)
Λευκοτσικνιάς ( Egretta garzetta)	Φαλαρίδα (Fulica atra)
Ποταμογλάρονο ( Sterna hirundo)	Δρυοκολάπτης (Picus viridis)
Καστανοκέφαλος γλάρος (Larus ridibundus)	Νανοτσικλητάρα ( Dendrocopos minor)
Νυχτοκόρακας ( Nycticorax nycticorax)	Παρδαλοτσικλητάρα ( Dendrocopos major)
Χαλκόκοτα ( Plegadis falcinellus)	Τσαλαπετεινός (Upupa epops)
Νεροκοτσέλα ( Rallus aquaticus)	Κοκκινολαίμης (Erithacus rubecula)
Λασπότρυγας ( tringa glareola)	Ψαρόνι (Sturnus vulgaris)
Πελαργός ( ciconia ciconia)	Αιγίθαλος ( Aegithalus caudatus)
Σκουφοβητηχτάρι (Podiceps cristatus)	Τσιχλοποταμίδα ( Acrocephalus arudinaceus)
Αλκιών ( Alcedo athis)	Δεκαοχτούρα ( Streptopelia decaocto)
Γαϊδουροκεφαλάς ( Lanius minor)	Καρακάξα ( Pica pica)
Χοντρομύτης (Coccothraustes coccothraustes)	Κότσυφας (Turdus merula)
Σκίουρος (Sciurus vulgaris)	Καρδερίνα (Carduelis carduelis)
	Λούγαρο, Χρυσοκαρδερίνα (Carduelis spinus)

 

ΗΤΑΝ ΚΑΠΟΤΕ ΜΙΑ ΛΙΜΝΗ ΠΟΥ ΤΗΝ ΛΕΓΑΝΕ?? ΚΟΡΩΝΕΙΑ .

Η Λίμνη αυτή είχε και ένα γειτονάκι την λίμνη Βόλβη. Οι δυο λίμνες μαζί μετά από πολλούς αγώνες ενάντια στους ανθρώπους ανακηρύχτηκαν ως περιοχές Natura 2000, υγρότοποι διεθνούς σημασίας ( Ramsar) και εθνικά πάρκα. Τότε νόμιζαν ότι είχαν κερδίσει τους εχθρούς τους. Μα το παιχνίδι δεν είχε τελειώσει εκεί?.Οι άνθρωποι δεν είπαν την τελευταία τους κουβέντα!! Υστέρα λοιπόν από 8 χρόνια σκληρών συγκρούσεων χάνει την ζωή της σε μια ηρωική μάχη η λίμνη ΚΟΡΩΝΕΙΑ?. Η Βόλβη τρομοκρατημένη στέκει σε μια γωνιά και περιμένει?..περιμένει μήπως και γίνει κάποιο θαύμα!!!

Αυτό λοιπόν είναι ένα σύγχρονο παραμυθάκι που πρέπει όλοι εμείς με καμάρι να πούμε στους νέους για να Ξέρουν. Θέλω λοιπόν να δώσω συγχαρητήρια σε όλους μας!! Μπράβο και πάλι μπράβο!! Αυτοί οι κύριοι που τους ψηφίζουμε κατόρθωσαν με την «Α- βουλία» τους ,την «Α- πραξία» τους να σβήσουν ουσιαστικά μια λίμνη κόσμημα και μαζί με αυτήν να σβήσουν και χιλιάδες ζώα!! Φυσικά συμβάλλανε σε αυτό το «κατάντημα» η τοπική κοινωνία και οι επιχειρήσεις της περιοχής!!

Δεν μπορείς να απαιτείς από την Πολιτεία και εσύ ο ίδιος να μην κάνεις ΤΙΠΟΤΑ!! Δεν μπορεί να φωνάζεις με ψιθύρους και να αφήνεις οι συντοπίτες σου να ρίχνουν νεκρά ζώα στην λίμνη και σκουπίδια!!Δεν μπορεί να υπάρχει βιολογικός καθαρισμός εδώ και χρόνια και να μην λειτουργεί ακόμα και τα λήμματα να πηγαίνουν ακατέργαστα στην λίμνη!!! ΑΠΛΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ!!

 

• Αγαπώ τη φύση σημαίνει, την προστατεύω. Αν την καταστρέψω, θα με καταστρέψει!
• Δώστε τα χέρια να σώσουμε το περιβάλλον.
• Το νερό είναι πηγή ζωής. Εξοικονομήστε το!
• Η ρύπανση του νερού επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας.
• Όλοι πρέπει να θέλουμε να προστατεύουμε το περιβάλλον
• Το νερό λιγοστεύει. Οι ανθρώπινες ανάγκες αυξάνονται. Μην το σπαταλάτε.
• Η εξοικονόμηση ενέργειας μας αφορά όλους! ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΟΛΩΝ ΜΑΣ!
• Η γη μας φωνάζει ΣΤΟΠ! Κινδυνεύω! Βοήθεια